«...Το ευρώ παρουσιάστηκε στους ψηφοφόρους ως μια πολιτική χωρίς εναλλακτική λύση· είναι στην πραγματικότητα μια κακοφτιαγμένη συμφωνία, περισσότερο ένα πολιτικό σύμβολο παρά ένα σοβαρό οικονομικό εργαλείο.
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. μετρούν έντεκα νομίσματα: το ευρώ και τα δέκα άλλα εθνικά νομίσματα των κρατών-μελών που δεν προσχώρησαν στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ).
Η Ε.Ε. δεν θα διαλυθεί αν ο αριθμός των νομισμάτων περάσει από τα 11 στα 12 ή τα 15. Το ευρώ δεν μπορεί να επιζήσει παρά μόνο αν οι γερμανοί, αυστριακοί, ολλανδοί και φινλανδοί φορολογούμενοι είναι πρόθυμοι να υπογράψουν λευκή επιταγή· ή αν εφαρμοστούν οικονομικές μεταρρυθμίσεις και σχέδια λιτότητας τρομακτικού εύρους. Καμία από αυτές τις εναλλακτικές λύσεις δεν είναι πολιτικά βιώσιμη.
Θα χρειαστούν ακόμα μερικά σχέδια διάσωσης και ακόμα μερικά χρόνια στους πολιτικούς ιθύνοντες για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, αλλά οι ευρωπαίοι ψηφοφόροι αντιδρούν ολοένα και περισσότερο. Οταν για ακόμα μια φορά αποτιμηθεί σε όλο το μέγεθός του το πραγματικό οικονομικό και πολιτικό κόστος της "διάσωσης του ευρώ", η εγκατάλειψή του θα καταστεί αναπόφευκτη.
Θα βιώσουμε τότε μια επιστροφή στο νομισματικό τοπίο προ του 1999. Κάποιες χώρες θα ευθυγραμμιστούν με τη νομισματική πολιτική της Γερμανίας, είτε μοιραζόμενες το ίδιο νόμισμα είτε μιμούμενες όσα κάνει η Φρανκφούρτη. Είναι το μέλλον της Ολλανδίας, της Φινλανδίας, της Αυστρίας, ίσως ακόμα και των σκανδιναβικών χωρών. Τα κράτη της Νότιας Ευρώπης θα προσκολληθούν σε ό,τι θα έχει απομείνει από το ευρώ. Τα επιτόκια θα προσαρμοστούν· η ανάπτυξη θα επιστρέψει· η ανεργία θα μειωθεί· οι κερδοσκοπικές φούσκες θα γίνουν σπανιότερες.
Κάποιες χώρες θα βρεθούν σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμής, και ορισμένες τράπεζες θα γίνουν πιθανότατα αντικείμενο μιας αναπόφευκτης εθνικοποίησης, όπως συνέβη στις σκανδιναβικές χώρες στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το ευρώ θα χάσει την αξία του απέναντι στο νέο deutsche mark· οι ιταλικές, γαλλικές και ισπανικές εξαγωγές θα γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές και τα γερμανικά πλεονάσματα εξαγωγών θα καταρρεύσουν, μειώνοντας έτσι τις οικονομικές ανισότητες στους κόλπους της Ε.Ε.
Ταυτόχρονα, οι διακοπές στη Μεσόγειο, το γαλλικό κρασί και τα ιταλικά αυτοκίνητα θα γίνουν περισσότερο προσβάσιμα σε Ολλανδούς, Δανούς και Γερμανούς. Δεν είναι αναπαράσταση μιας οικονομικής αποκάλυψης: είναι ο τρόπος με τον οποίο θα έπρεπε να λειτουργεί η εξυγίανση.
Το να έχουν οι Ευρωπαίοι τα ίδια νομίσματα στο πορτοφόλι τους αποδείχθηκε κακή ιδέα. Δεν κατάφερε να επιτύχει τον μοναδικό της στόχο, να κάνει τη ζωή των Ευρωπαίων καλύτερη. Η εγκατάλειψη του ευρώ θα είναι λιγότερο επιζήμια για το ευρωπαϊκό σχέδιο από ό,τι αποδείχθηκαν πολλές "χαμένες δεκαετίες" ανεργίας, τέλματος, λιτότητας και ταραχών...».
Ο Χοακίμ Βοτ είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra της Βαρκελώνης και διευθυντής της «The European Review of Economic History».
Του JOACHIM VOTH
Από «MONDE»/«ΝΕΑ»
No comments:
Post a Comment